zaterdag 19 december 2020

Zendeling Karel Hendrik Corporaal

Op 12 september 1830 is te 's-Gravenhage geboren: Karel Hendrik Corporaal, zoon van Willem Egbert Corporaal (1794 - 1838) en Johanna Gesina Vatter (1793 - 1881).

1840. Blijkens bevolkingsregister van 's-Gravenhage woonde Karel Hendrik in het Van Esch Diaconiehuis, Oranje Buitensingel 517.

Karel Hendrik huwt op 29 april 1857 te 's-Gravenhage Christina Petronella Michel, geb. 's-Gravenhage 30 januari 1834, dochter van Johannes Jacobus Michel en Petronella Smidt. Blijkens huwelijksakte was Karel Hendrik in 1857 onderwijzer en Christina Petronella zonder beroep. In de huwelijkse bijlagen is het Certificaat Nationale Militie van Karel Hendrik opgenomen; hierin is onder andere zijn signalement vermeld.

Certificaat Nationale Militie van Karel Hendrik Corporaal

[Bron: BS Den Haag, Huw. bijlagen 1857, akte nr. 144]

Op 26 oktober 1857 zijn Karel Hendrik Corporaal en zijn echtgenote naar Zuid-Afrika vertrokken.

Familiebericht

[Bron: "Nieuwe Rotterdamsche courant : staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad".

Rotterdam, 1857/10/31, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 16-12-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010112285:mpeg21:p003]

Karel Hendrik en zijn echtgenote hebben zich gevestigd in Graaff-Reinet, een stad in de Oost-Kaap provincie van Zuid-Afrika. De stad is in 1786 gesticht en is de op drie na oudste blanke nederzetting in Zuid-Afrika.

Ligging Graaff-Reinet

[Bron: https://www.google.com/maps/place/Graaff-Reinet]

Op 1 januari 1862 is Karel Hendrik Corporaal - hieronder abusievelijk weergegeven als C. Corporaal - tot zendeling geordend in de Gereformeerde Kerk te Graaff-Reinet.

De Gereformeerde kerkbode in Zuid-Afrika, Volume 14; pag. 29 en 30 (fragmenten);

[Bron: https://books.google.nl/books?id=DeEoAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=

Gereformeerde+Kerk-Bode+in+zuid-Afrika]

Ds. J.H. Hofmeyr (1835-1908) Ds. A. Murray (1828 - 1917)

Graaff-Reinet is een van de Zendingsgemeenten van de Kaapse Kerk.

[Bron: Historisch Album van de Nederduits gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika

https://archive.org/details/historischalbumv00drey_1/page/22/mode/2up?q=Corporaal]

Eerw. A. Compaan is de opvolger van leeraar K.H. Corporaal.

[Bron: Historisch Album van de Nederduits gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika;

https://archive.org/details/historischalbumv00drey_1/page/22/mode/2up?q=Corporaal]

Lijst van predikanten - C [fragment] - Archief Nederduits Gereformeerde Kerk Suid-Afrika

[Bron: https://www.gemeentegeskiedenis.co.za/predikante-c/]

Kerkgebouw van de Nederlands Gereformeerde Zendingskerk,

tegenwoordig in gebruik als het Hesper Rupert Kunstmuseum.

Historie van het Zendingskerkje [fragment] op de website van het Hester Rupert Kunstmuseum.

[Bron: https://www.afrikanergeskiedenis.co.za/?p=21075]

Eind december 2020 heb ik ds. (prof. dr.) B.A. Zuiddam aangeschreven met de vraag of er misschien meer informatie bekend is over de zendingsgemeente in Graaff-Reinet, waar Karel Hendrik Corporaal heeft gediend. Ds. B.A. Zuiddam is namelijk als professor verbonden aan de Fakulteit Teologie Noordwes-Universiteit in Potchefstroom te Zuid-Afrika. Via een kennis van ds. Zuiddam is een interessant boekwerkje aan het licht gekomen met diverse wetenswaardigheden over de Zendingsgemeente in Graaff-Reinet, uitgegeven ter gelegenheid van het 100 jarig bestaan van deze gemeente in 1931. Hieronder enkele fragmenten uit dit gedenkboek.

Een overzicht van de leraars gedurende de periode 1829 - 1929 [pag. 18]

Beschrijving van wetenswaardigheden betreffende

Eerwaarde Karel Hendrik Corporaal [pag. 20-21]

Ter gelegenheid van het eeuwfeest zijn in het kerkgebouw en aan de buitengevel

van de kerk diverse gedenkstenen aangebracht [pag. 24a]

Ter nagedachtenis aan de overleden voorgangers zijn kransen gelegd op de

begraafplaats aan de Cradockstraat en op de gemeentelijke begraafplaats.

Een gedeelte van het herdenkingsprogramma is

hieronder weergegeven. [pag. 25-27]

Tot zover de fragmenten uit het gedenkboek "Eeufees" [Eeuwfeest].

Een droevig bericht volgt in de kerkbode van 1864...

De Gereformeerde kerkbode in Zuid-Afrika, Volume XVI, p. VIII

De Gereformeerde kerkbode in Zuid-Afrika, Volume XVI, p. 111-112

[Bron: https://books.google.nl/books?hl=nl&id=COYoAAAAYAAJ&q=Corporaal#v=snippet&q=Corporaal&f=false]

Gedenkstenen met de namen van de voorgangers zijn nog aanwezig in het voormalige kerkje

(Hester Rupert Kunstmuseum); Bovenste rij, derde van links: "Eerw. Krl. H. Corporaal 1861-1864"

[Bron: https://www.graaffreinet.co.za/listing/hester_rupert_art_museum]

zaterdag 8 augustus 2020

Mr. Charles Mari Corporaal - de man van het wittebrood

Uit het huwelijk van mr. Karel Hendrik Corporaal (1860 - 1918) en zijn tweede echtgenote Eugenie Adrienne Sophie Haak Bastiaanse (1868 - 1920) werd op 12 juli 1904 te Soerabaja geboren: Charles Mari Corporaal.

Dienstplicht

In 1924 is Charles Mari te Haarlem geregistreerd in het Militieregister. Hij woonde in Haarlem en was toen student in de godgeleerdheid. Hij heeft enkele malen uitstel gekregen voor de vervulling van zijn Gewone Dienstplicht. Op 25 maart 1924 is hij toegewezen tot het Korps 10e Regiment Infanterie, 1e Ploeg a.

Bron: Noord-Hollands Archief, Inschrijving in de militaire zaken registratie Militieregister, 1924, Haarlem, archief 23, inventarisnummer 389, folio 39.

Eerste huwelijk

Op 7 maart 1930 huwt hij op 25 -jarige leeftijd met Wilhelmina Johanna Christina Vunderink, geb. Amersfoort 19 augustus 1908, dochter van ds. George Willem Cornelis Vunderink (1877 - 1965) en Antonia Justine Tichelaar (1882 - 1946). Charles Mari was employé bij de Koninklijke Paketvaart Maatschappij.

Bron: Wikipedia [geraadpleegd 7-8-2020]

Blijkens huwelijksakte woonde Charles Mari in 1930 "te Zeist en onlangs te Leiden."

Bron: Het Utrechts Archief te Utrecht, BS Huwelijk. Burgerlijke Stand van de gemeenten in de provincie Utrecht 1903-1942, Zeist, archief 463, inventarisnummer 376-01, 07-03-1930, Zeist 1930, aktenummer 29

In de registers van de Burgerlijke Stand is vermeld dat het huwelijk Corporaal - Vunderink op 10 november 1936 is ontbonden.

Tweede huwelijk

Op 12 maart 1937 huwt Charles Mari Corporaal te 's-Gravenhage met jonkvrouwe Anna Maria Elisabeth van Adrichem Boogaert, geb. Middelburg 27 maart 1911, dochter van jonkheer Charles Jacques van Adrichem Boogaert en jonkvrouwe Reinbrandine Cornelie Boogaert.

De geslachten Boogaert en Van Adrichem Boogaert zijn in het Nederlands Adelsboek opgenomen.

Bron: Nederlands Adelsboek, Jaargang 38, 1940 - van Adrichem Boogaert

De schoonvader van Charles Mari Corporaal heeft een interessante (militaire) loopbaan doorlopen. Op 1 mei 1932 werd hij bevorderd tot Kolonel, in de functie Commandant van de VI Infanterie Brigade te Breda. In 1933 ging hij met pensioen.

Bron: Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld, pag. 30

Beroepen en woonplaatsen

Volgens het Bevolkingsregister van Den Haag is Charles Mari op 10 juni 1936 vanuit Pontianak* (Ned. Oost Indië, zie kaartje hieronder) in Den Haag ingeschreven op het adres Bazarstraat 15. Als beroepen staan vermeld: Advocaat en Secretaris Ned. Ver. van Werkgevers Bakkersbedrijf en Advocaat bij den Hoogen Raad der Nederlanden.

Jonkvrouwe Anna Maria Elisabeth van Adrichem Boogaert is op 20 oktober 1933 vanuit Bavel en Ginneken in het Haags Bevolkingsregister ingeschreven. Vanaf hun trouwdag zijn ze gaan wonen op het adres Stalpertstraat 60 te Den Haag.

Bron: Haags Gemeentearchief te Den Haag, Bevolkingsregister. Bevolkingsregister Cornelisse - Corts, archief 354-01.0227, scan 364.

Pontianak

Bron: Wikipedia [geraadpleegd op 8 augustus 2020]

Mr. Charles Mari Corporaal was Secretaris van de Ned. Vereeniging van Werkgevers in het Bakkersbedrijf en Secretaris van de Vakgroep Bakkerijmachines van De organisatie van de Nederlandse Industrie.

Bron: https://www.delpher.nl, "Mr. C.M. Corporaal", De organisatie van de Nederlandse Industrie, 1942. [geraadpleegd 8 augustus 2020]

Bron: https://www.delpher.nl Nederlandse staatscourant, 30 september 1941]

Blijkens een advertentie in het christelijk en wetenschappelijk weekblad De Vriend van Oud en Jong, d.d. 6 juni 1934, was Charles Mari Corporaal ook als makelaar en hypotheekverstrekker actief.

Bron: De vriend van oud en jong. Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020.

Op 2 december 1939 is Charles Mari Corporaal bij K.B. benoemd en aangesteld tot Res. 1e luitenant voor algemene dienst.

Bron: Noord-Hollands Archief, Inschrijving in de militaire zaken registratie Militieregister, 1924, Haarlem, archief 23, inventarisnummer 389, folio 39.

In het godsdienstig-staatkundig dagblad De Tijd is op 6 mei 1955 onderstaand artikel verschenen, naar aanleiding van een actie ten bate van het Rode Kruis en de Stichting 1940-1945. Dit artikel geeft niet alleen een beeld van het uiterlijk van Charles Mari Corporaal, maar ook van zijn innerlijke drijfveren en getoonde zorg voor de naaste.

Bron: "De man van het wittebrood Mr. C.M. Corporaal". "De Tĳd : godsdienstig-staatkundig dagblad". 's-Hertogenbosch, 1955/05/06 00:00:00, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020.

vrijdag 13 februari 2015

Theodorus Adam Corporaal en zijn heldhaftige schoonvader Lodewijk Platt

Op 11 mei 1825 is te 's-Gravenhage geboren: Theodorus Adam Corporaal, zoon van Willem Egbert Corporaal (1794 - 1838) en Johanna Gesina Vatter (1793 - na 1880). In 1840 woont hij op het adres Oranje Buitensingel 517 te 's-Gravenhage. Blijkens het tijdschrift "Nieuwe bijdragen ter bevordering van het onderwijs en de opvoeding, voornamelijk met betrekking tot de lagere scholen in het Koningrijk der Nederlanden, voor den jare ..., 1841 [volgno 13]" is Theodorus Adam op 13 oktober 1841 kwekeling te 's-Gravenhage.

Tijdschrift Nieuwe bijdragen ter bevordering van het onderwijs en
de opvoeding...1841, pag. 1105
[Bron: www.delpher.nl]

Op 9 oktober 1851 trouwt Theodorus Adam Corporaal te Makassar (Nederlands-Indië) met Elisabeth Platt, dochter van Lodewijk Platt en Susanna Elisabeth Blaset.

Volgens de Almanak en naamregister van Nederlandsch-Indië voor 1858 was Theodorus Adam Corporaal onderwijzer tweede rang bij de Gouvernements eerste lagere school te Celebes (Makassar):

Almanak en naamregister Ned-Indië, 1858, pag. 247
[Bron: www.delpher.nl]

In de Protestantse Kerk van Makassar was Theodorus Adam Corporaal niet alleen ouderling en kerkmeester, maar ook voorlezer en voorzanger.

Almanak en naamregister Ned-Indië, 1858, pag. 265
[Bron: www.delpher.nl]

Theodorus Adam Corporaal is op 35-jarige leeftijd (namelijk op 1 december 1860) te Makassar overleden. Pas op 14 februari 1861 bereikte dit droevige bericht de naaste familie in Nederland.

Dagblad van Zuid-Holland en ‘s-Gravenhage, za 16 februari 1861, pag. 3
[Bron: www.delpher.nl]

Over de schoonvader van Theodorus Adam Corporaal, Lodewijk Platt, kwam ik een interessant krantenartikel tegen. Twee zaken zijn opmerkelijk, enerzijds zijn naamsverandering (hij heette eigenlijk Ludwig Wilhelm Hopfenblatt) en anderzijds het verslag van een heldhaftig militair optreden, wat hem bevordering tot brigadier opleverde.
In onderstaande afbeeldingen (totaal 10 fragmenten) is het gehele artikel weergegeven, dat indertijd (15 mei 1867) in "De Locomotief, Samarangsch Handels- en Advertentieblad" is verschenen.